घरगुती प्राण्यांमध्ये उष्माघाताची लक्षणे आणि उपाय
उष्माघात हा एक गंभीर आजार आहे जो उष्णतेमुळे होतो. उष्णता वाढल्याने प्राण्याचे शरीर त्याचे तापमान नियंत्रित करण्यास असमर्थ बनते, ज्यामुळे अनेक आरोग्य समस्या उद्भवू शकतात आणि मृत्यूही होऊ शकतो.
जनावर एका विशिष्ट तापमानापर्यंत शरीराचे तापमान नियंत्रण करू शकतात. पण एका विशिष्ट कालावधीनंतर शरीर तापमान नियंत्रण करू शकत नाही आणि त्यामुळे उष्माघात होतो.
लक्षणे:
-
जास्त ताप (103°F पेक्षा जास्त)
-
लालसर, कोरडे किंवा चिकट चामडे
-
अतिशय वेगवान श्वास घेणे
-
लार टाकणे
-
वारंवार उलट्या आणि अतिसार
-
कमकुवतपणा किंवा कोसळणे
-
कंपकंपी किंवा आक्षेप
-
भ्रम किंवा कोमा
उपाय:
जर तुम्हाला तुमच्या पाळीव प्राण्यात उष्माघाताची लक्षणे दिसली तर त्वरित खालील उपाय करा:
-
प्राण्याला थंड, सावलीच्या ठिकाणी घेऊन जा.
-
त्याला थंड पाणी पिण्यास द्या, पण जास्त नाही.
-
त्याच्या शरीरावर थंड, ओले कपडे ठेवा.
-
तुम्ही पंखे किंवा एअर कंडिशनर वापरून त्याला थंड करू शकता.
-
जर तापमान 105°F पेक्षा जास्त असेल तर ताबडतोब पशुवैद्यांकडे घेऊन जा.
उष्माघात टाळण्यासाठी प्रतिबंधात्मक उपाय:
-
उष्ण दिवसांमध्ये तुमच्या प्राण्याला थंड ठेवा. दिवसातून चार-पाच वेळा पाणी पाजावे
-
त्याला पुरेसे पाणी द्या आणि त्याला नियमितपणे सावलीत विश्रांती घेण्यास प्रोत्साहित करा.
-
जनावरांना ऊर्जायुक्त खाद्य द्यावे. खाद्यात जीवनसत्त्व अ,ड,ई,क द्यावे. शक्य असल्यास २४ तास थंड पाणी द्यावे.
-
गोठ्याचा मुख्य भाग उत्तर-दक्षिण असावा.त्यामुळे सूर्यप्रकाश थेट येणार नाही. गोठ्यातील हवा खेळती असावी. गोठ्याभोवती सावली देणारी झाडे लावावी.
-
लांब केस असलेल्या प्राण्यांना उन्हाळ्यात थंड ठेवण्यासाठी त्यांचे केस कमी करा.
-
तुमच्या प्राण्यासाठी “उष्माघात किट” तयार करा ज्यामध्ये थर्मामीटर, थंड पाणी, थंड, ओले कपडे आणि पशुवैद्याचा संपर्क क्रमांक समाविष्ट आहे.
-
तुमच्या परिसरातील 24 तास खुले असलेले पशुवैद्यकीय क्लीनिक किंवा प्राणी आरोग्य केंद्रांची यादी ठेवा.
-
उष्णतेच्या दिवसांमध्ये बाहेर जाताना तुमच्यासोबत तुमच्या प्राण्यासाठी पाणी आणि सावलीची व्यवस्था ठेवा.
निष्कर्ष
शेवटी, प्राण्यांमध्ये उष्माघात रोखण्यासाठी आणि त्यावर उपचार करण्यासाठी जागरूकता आणि सक्रिय उपाय आवश्यक आहेत. उष्माघातची चिन्हे लवकर ओळखणे आणि पशुवैद्यकीय मदत कधी घ्यावी हे जाणून घेतल्याने त्यांचे प्राण वाचू शकतात. माहिती ठेवा, सतर्क रहा आणि तुमच्या प्रेमळ साथीदारांसह उन्हाळ्याचा सुरक्षितपणे आनंद घ्या.