पर्सनल लोन (Personal Loan) कसे घ्यावे?
“पर्सनल लोन कसे घ्यावे? पात्रता, कागदपत्रे, व्याजदर, EMI आणि अर्ज प्रक्रिया — सोप्या मराठीत संपूर्ण मार्गदर्शन.”
पर्सनल लोन आजच्या काळात अचानक खर्च वाढले की बरेच लोक पर्सनल लोन (Personal Loan) घेण्याचा विचार करतात. वैद्यकीय खर्च, शिक्षण, लग्न, प्रवास, घर दुरुस्ती किंवा इतर कुठल्याही कारणासाठी पर्सनल लोन उपयोगी पडते. पण अनेकांना प्रश्न पडतो की पर्सनल लोन कसे घ्यावे?, कोणती कागदपत्रे लागतात, व्याजदर किती असतो आणि EMI कशी भरायची?
या लेखात आपण पर्सनल लोनविषयी सविस्तर माहिती जाणून घेणार आहोत.
पर्सनल लोन (Personal Loan) म्हणजे काय?
पर्सनल लोन हा Unsecured Loan (अनसिक्योर्ड लोन) प्रकार आहे. म्हणजेच या कर्जासाठी तुम्हाला मालमत्ता, गहाण किंवा हमीदार द्यायची गरज नसते. बँक किंवा NBFC कंपनी तुमच्या क्रेडिट स्कोअर (CIBIL Score), उत्पन्न, नोकरीची स्थिरता आणि परतफेड करण्याची क्षमता पाहून हे कर्ज मंजूर करते.
पर्सनल लोन घेण्यासाठी पात्रता (Eligibility)
पर्सनल लोन घेण्यासाठी काही मूलभूत पात्रता निकष पूर्ण करणे आवश्यक असते, जे सर्वसाधारणपणे देशातील बँका आणि वित्तीय संस्थांनी ठरवलेले आहेत.
१. वयाची मर्यादा
- व्यक्तीचे वय २१ ते ६० वर्षे दरम्यान असावे.
२. नोकरी किंवा व्यवसायाचा अनुभव
- किमान १वर्ष स्थिर नोकरी आवश्यक असते.
- व्यवसाय करणाऱ्यासाठी किमान २ वर्ष व्यवसायाचा अनुभव अपेक्षित असतो.
३. मासिक उत्पन्न
- मासिक उत्पन्न बँकेनुसार बदलते, पण साधारणपणे ₹१५००० ते ₹२५००० पेक्षा जास्त उत्पन्न असणे गरजेचे असते.
- काही खासगी बँकांची उत्पन्न मर्यादा ₹२०००० असते, तर काही सरकारी बँका ₹१५००० स्वीकारतात.
४. CIBIL स्कोअर
- चांगला CIBIL स्कोअर (७००+) हा अत्यंत महत्त्वाचा निकष आहे.
- काही बँका ७५०+ स्कोअरच्या व्यक्तीला प्राधान्य देतात.
५. इतर आवश्यक कागदपत्रे
- ओळखपत्र (आधार, पॅन कार्ड)
- उत्पन्नाचा पुरावा (सॅलरी स्लिप, बँक स्टेटमेंट)
- राहण्याचा पुरावा (एड्रेस प्रूफ)
- पासपोर्ट साईज फोटो, बँकेचे फॉर्म
हे ही वाचा:- एसबीआय पर्सनल लोन: अर्ज प्रक्रिया आणि पात्रता – संपूर्ण माहिती
मुख्य पात्रता निकषांचे सारांश टेबल
| निकष | आवश्यकता |
| वय | २१ ते ६० वर्षे |
| नोकरी/व्यवसाय | १ वर्ष नोकरी / २ वर्ष व्यवसाय |
| मासिक उत्पन्न | ₹१५००० – ₹२००००+ |
| CIBIL स्कोअर | ७०० वा त्यापेक्षा जास्त |
वरील पात्रता निकष पूर्ण केल्यास पर्सनल लोन मिळण्यासाठी अर्ज करता येतो.
पर्सनल लोन घेण्याची प्रक्रिया (Step-by-Step)
पर्सनल लोन घेण्याची संपूर्ण प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे. यामध्ये बँक किंवा NBFC निवड, अर्ज, कागदपत्रं, क्रेडिट तपासणी, आणि लोन मंजुरीच्या सर्व टप्प्यांचा समावेश आहे.
- योग्य बँक/NBFC निवडणे
- विविध बँक, NBFC यांच्या व्याजदर, प्रोसेसिंग फी, प्रीपेमेंट चार्जेस आणि इतर अटींची तुलना करावी.
- व्याजदर कमी व अटी लवचिक असणाऱ्या संस्थांचा विचार करा.
- ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया
- बहुतेक बँका/NBFC आपल्या वेबसाइटवर किंवा अॅपद्वारे ऑनलाइन अर्जाची सुविधा देतात.
- अर्जामध्ये पूर्ण वैयक्तिक माहिती, उत्पन्न, रोजगार आणि लोनची रक्कम, कालावधी इ. माहिती भरावी.
- आवश्यक कागदपत्रे
- ओळखपत्र: आधार कार्ड, PAN कार्ड, मतदान ओळखपत्र, पासपोर्ट, ड्रायव्हिंग लायसन्स
- पत्त्याचा पुरावा: आधार, पासपोर्ट, वीज बिल, रेशनिंग कार्ड
- आवश्यक फोटो: पासपोर्ट साईज फोटो
- उत्पन्नाचा पुरावा: तीन महिने पगार स्लिप, बँक स्टेटमेंट, फॉर्म१६/ITR (स्वयंपर उपार्जनदारांसाठी व्यवसायाचे दस्तऐवज)
अर्ज पूर्णपणे भरून, स्वाक्षरीत करावा आणि सर्व कागदपत्रांची सेल्फ-अटेस्टेड कॉपी जोडावी.
- क्रेडिट चेक आणि व्हेरिफिकेशन
- बँक तुमचा CIBIL स्कोर/क्रेडिट स्कोर तपासते (६५०-७०० किंवा त्यापेक्षा जास्त स्कोअर सर्वोत्तम मानला जातो).
- उत्पन्न पडताळणीसाठी पगार स्लिप्स, आयटीआर, बँक स्टेटमेंट तपासले जातात.
- रोजगार पडताळणीसाठी संबंधित कंपनीच्या HR कडून किंवा महामंडळाकडून माहिती घेतली जाते.
- सर्व कागदपत्रांची तपासणी व प्रत्यक्ष घर/ऑफिसवर भेट देणेही शक्य असते.
- लोन मंजुरी आणि डिस्बर्समेंट
- सर्व तपासणीनंतर लोन मंजूर झाल्यास, एक सॅंक्शन लेटर दिले जाते.
- टर्म्स व करारस्वरूप सहमती मिळाल्यावर लोनची रक्कम थेट आपल्या बँक खात्यावर जमा केली जाते.
- बहुतेक प्रकरणांत रक्कम इन्स्टंट किंवा काही दिवसात मिळते.
- काही ठिकाणी डिजिटल KYC व त्वरित लोन डिस्बर्समेंटची सुविधा देखील असते.
महत्त्वाचे टिप्स
- सर्व कागदपत्रे अर्ज करण्यापूर्वीच तयार ठेवा व अर्जातील माहिती अचूक भरा.
- चांगला CIBIL स्कोअर आणि नियमित उत्पन्न असलेले अर्जदारांना लवकर लोन मंजुरी मिळते.
- ही प्रक्रिया सर्व बँका व NBFC मध्ये मोठ्या प्रमाणावर एकसारखीच असते, मात्र तपशील आणि आवश्यक कागदपत्रे संस्थेनुसार बदलू शकतात.
पर्सनल लोनवरील व्याजदर
- व्याजदर बँकनुसार बदलतो. साधारण १०% ते २४% P.A. दरम्यान व्याज आकारले जाते.
- तुमचा क्रेडिट स्कोअर जितका चांगला तितका कमी व्याजदर मिळू शकतो.
पर्सनल लोनचे फायदे
पर्सनल लोनचे प्रमुख फायदे म्हणजे कोणत्याही तारणाशिवाय जलद मंजुरी, कोणत्याही कारणासाठी वापरता येणारी लवचिकता, आणि EMI मध्ये परतफेड करण्याची सोय.
- कोणत्याही गहाणाशिवाय कर्ज
- पर्सनल लोन मिळवण्यासाठी तुम्हाला कोणताही मालमत्ता, जसे सोनं किंवा घर, गहाण ठेवण्याची गरज नसते.
- हे एक ‘अनसिक्योर्ड’ कर्ज (Unsecured Loan) आहे, त्यामुळे प्रक्रिया सोपी आणि जलद होते.
- जलद मंजुरी आणि पैसे मिळणे
- बहुतांश बँका आणि NBFCs (फायनान्स कंपन्या) किमान कागदपत्रे मागतात आणि काही तासांमध्ये कर्ज मंजूर करतात.
- ऑनलाईन अर्जामुळे घरबसल्या पैसे मिळू शकतात.
- कोणत्याही कारणासाठी वापरता येते
- ह्या कर्जाचा वापर कोणत्याही वैयक्तिक गरजांसाठी (शिक्षण, लग्न, वैद्यकीय खर्च, प्रवास, घराच्या दुरुस्त्या) करता येतो.
- कर्जाचा हेतू बदलण्याचे बंधन नसते.
- लवचिक EMI पर्याय
- परतफेडीसाठी विविध EMI आणि कालावधीचे पर्याय उपलब्ध असतात; त्यामुळे मासिक हप्त्यांमध्ये सुलभ परतफेड करता येते.
- काही बँका १२ते ९६ महिन्यांची लवचिक मुदत देतात.
- आणखी फायदे
- प्रक्रिया कमी कागदपत्रांची आणि त्रासमुक्त.
- आपली क्रेडिट हिस्टरी सुधारण्याची संधी.
- काही विशिष्ट हेतूंसाठी (घर, शिक्षण) कर्जावर कर सवलत मिळू शकते.
पर्सनल लोन हे आर्थिक गरजांसाठी जलद आणि लवचिक उपाय म्हणून उपयुक्त आहे.
पर्सनल लोन घेण्यापूर्वी घ्यायची काळजी
पर्सनल लोन घेण्यापूर्वी काही महत्त्वाच्या गोष्टींची काळजी घेतली पाहिजे—EMI उत्पन्नाच्या ४०% पेक्षा जास्त नको, व्याजदर आणि सर्व शुल्क वाचा, लपवलेले चार्जेस तपासा, आणि वेळेवर EMI भरल्यास क्रेडिट स्कोअर सुधारतो.
- EMI उत्पन्नाच्या ४०% पेक्षा जास्त नसावी
- EMI-to-income ratio ४०% पेक्षा जास्त असेल तर आर्थिक अडचणी येऊ शकतात आणि बँक कर्ज देताना जास्त व्याजदर लावू शकते.
- उत्पन्न, कर्जाचा कालावधी आणि इतर कर्जांची माहिती लक्षात घेऊन EMI निवडा.
- व्याजदर आणि प्रक्रिया शुल्क नीट वाचा
- फक्त व्याजदर नव्हे तर प्रोसेसिंग फीस, प्रीपेमेन्ट चार्ज, लेट पेमेंट फीस, GST, आणि डॉक्युमेंटेशन चार्जेसची माहिती घ्या.
- कर्ज घेण्याआधी सर्व फी आणि चार्जेसचे तपशील मागा.
- लपवलेले चार्जेस आहेत का ते तपासा
- प्रोसेसिंग फीस, प्रीपेमेंट/फोरक्लोजर चार्जेस, लेट पेमेंट फीस, GST, आणि स्टॅम्प ड्युटी अशा लपलेल्या चार्जेस असू शकतात.
- कर्ज कागदपत्रे नीट वाचा आणि प्रत्येक शुल्क समजून घ्या.
- वेळेवर EMI भरल्यास क्रेडिट स्कोअर सुधारतो
- नियमित आणि वेळेवर EMI भरल्यास क्रेडिट स्कोअर सुधारतो, जे पुढील कर्जांसाठी फायदेशीर ठरते.
- लेट किंवा मिस्ड पेमेंटमुळे क्रेडिट स्कोअर कमी होतो, त्यामुळे जेवढे शक्य असेल तेवढे स्वच्छआणि वेळेवर रिपेमेंट/हप्ता करा.
ही काळजी घेतल्यास पर्सनल लोन घेताना आर्थिक गोंधळ टाळता येतो आणि भविष्यातील कर्ज प्रक्रियेसाठी विश्वासार्हता राखता येते.
FAQ Section (Frequently Asked Questions)
प्रश्न १: पर्सनल लोन घेण्यासाठी किमान पगार किती असावा?
उत्तर: बहुतांश बँका किमान ₹१५००० – ₹२५००० मासिक पगार मागतात.
प्रश्न २: पर्सनल लोन किती रकमेपर्यंत मिळू शकते?
उत्तर: तुमच्या उत्पन्नानुसार ₹५०००० पासून ₹२५ लाखांपर्यंत पर्सनल लोन मिळू शकते.
प्रश्न ३: पर्सनल लोन मिळायला किती वेळ लागतो?
उत्तर: कागदपत्रे योग्य असल्यास २४ ते ४८ तासांत लोन मिळू शकते.
प्रश्न ४: पर्सनल लोनसाठी गहाण द्यावे लागते का?
उत्तर: नाही, पर्सनल लोन हा अनसिक्योर्ड लोन असल्याने गहाण द्यायची गरज नाही.
प्रश्न ५: पर्सनल लोन आधी फेडता येते का?
उत्तर: हो, बहुतांश बँकांमध्ये प्री-क्लोजरची सुविधा असते, पण त्यासाठी काही शुल्क लागू शकते.
========================================================================================
🌸 माहिती In मराठी 🌸
✅ Follow करा आणि नेहमी अपडेट राहा!
🌐 Website 👉 https://www.mahitiinmarathi.in
💬 WhatsApp Channel 👉 https://whatsapp.com/channel/0029Val2tuCJuyAB49GXhp14
📘 Facebook 👉 https://www.facebook.com/profile.php?id=61573551054721
📸 Instagram 👉 https://www.instagram.com/mahitiinm
🧵 Threads 👉 https://www.threads.net/@mahitiinm
📢 Telegram 👉 https://t.me/+8748TkxWbp85YzVl
📧 Email 👉 mahitiinm@gmail.com
#माहितीInमराठी #MahitiInMarathi #FollowUs #SocialMedia #MarathiNews #StayUpdated









