बँक परीक्षा मार्गदर्शन २०२५

बँक परीक्षा मार्गदर्शन २०२५: सोप्या भाषेत तयारी कशी करावी?

बँक परीक्षा २०२५ साठी संपूर्ण मार्गदर्शन. अभ्यासक्रम, परीक्षा पद्धत, महत्त्वाच्या तारखा आणि यशाची रणनीती सोप्या मराठी भाषेत शिका. आताच तयारी सुरू करा!

बँक परीक्षा मार्गदर्शन २०२५ – तुम्हीही अशा करिअरच्या शोधात आहात का, जिथे सुरक्षा, सन्मान आणि चांगली कमाई असेल? जिथे आयुष्य स्थिर आणि प्रगतीशील असेल? जर तुमचे उत्तर ‘हो’ असेल, तर बँकिंग क्षेत्र तुमच्यासाठी योग्य निवड असू शकते. आजच्या जगात, जिथे नोकरीची सुरक्षा ही सर्वात मोठी चिंता आहे, तिथे सरकारी किंवा सार्वजनिक क्षेत्रातील बँकांची नोकरी तुम्हाला केवळ आर्थिक स्थिरताच नाही, तर एक मानसिक शांतता आणि सामाजिक प्रतिष्ठाही देते. अनेक तरुणांसाठी, बँक कर्मचारी असणे हे केवळ एक काम नसून, ते एक सन्मानाचे स्थान आहे.

बँकेतील नोकरीचे अनेक फायदे आहेत. आकर्षक पगार, विविध प्रकारचे भत्ते आणि एक निश्चित कामाचे वेळापत्रक ही त्याची काही प्रमुख वैशिष्ट्ये आहेत. उदा. एका बँक PO चे मूळ वेतन रु.  २३,७५०/- पासून सुरू होते, तर क्लर्कचे रु. ११,७६५/- पासून सुरू होते.  तसेच या मूळ वेतनासोबत महागाई भत्ता (DA), घरभाडे भत्ता (HRA) आणि इतर अनेक भत्ते मिळतात, ज्यामुळे हा पगार आणखी वाढतो. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, कठोर परिश्रम आणि योग्य परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यावर तुम्हाला करिअरमध्ये लवकर बढती मिळते. उदाहरणार्थ, तुम्ही JAIIB किंवा CAIIB सारख्या परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यावर तुम्हाला एकापेक्षा जास्त वेतनवाढ मिळतात आणि बडती मिळण्याचा मार्ग मोकळे होतात. त्यामुळे, बँकिंग क्षेत्र केवळ स्थिरच नाही, तर तुमच्या प्रगतीसाठी सतत नवीन संधी उपलब्ध करून देते.

या क्षेत्रात प्रवेश करण्यासाठी बँक परीक्षा हे तुमचे प्रवेशद्वार आहे. ही एक स्पर्धात्मक परीक्षा असली तरी, योग्य नियोजन, सातत्यपूर्ण मेहनत आणि अचूक रणनीतीचा वापर केल्यास यश निश्चित आहे. हा लेख तुम्हाला २०२५ मधील बँक परीक्षांच्या तयारीसाठी एक स्पष्ट आणि सोपा मार्ग दाखवेल.

२०२५ मधील प्रमुख बँक परीक्षा: तुमच्यासाठी योग्य पर्याय कोणता?

बँक परीक्षेची तयारी सुरू करण्यापूर्वी, तुम्हाला कोणती परीक्षा द्यायची आहे हे ठरवणे सर्वात महत्त्वाचे आहे. भारतात दरवर्षी अनेक प्रमुख बँक परीक्षा घेतल्या जातात आणि त्यातील IBPS आणि SBI द्वारे घेण्यात येणाऱ्या परीक्षा सर्वात लोकप्रिय आहेत.

चला, २०२५ मध्ये येणाऱ्या प्रमुख बँक परीक्षांवर एक नजर टाकूया:

• IBPS PO (प्रोबेशनरी ऑफिसर): ही परीक्षा सार्वजनिक क्षेत्रातील बँकांमध्ये (उदा. बँक ऑफ इंडिया, बँक ऑफ महाराष्ट्र) PO पदासाठी भरती करते. PO हे अधिकारी स्तरावरील पद असून, त्याचे काम प्रशासकीय आणि व्यवस्थापनाशी संबंधित असते.
• IBPS Clerk (क्लर्क): ही परीक्षा क्लर्क किंवा कस्टमर सर्व्हिस असोसिएट पदासाठी घेतली जाते. या पदाचे काम थेट ग्राहकांशी संवाद साधण्याचे आणि दैनंदिन बँकेचे व्यवहार हाताळण्याचे असते.
• IBPS RRB (रिजनल रुरल बँक्स): या परीक्षा ग्रामीण बँकांमध्ये ऑफिसर (PO) आणि असिस्टंट (क्लर्क) पदांसाठी भरती करतात.
• SBI PO (स्टेट बँक ऑफ इंडिया प्रोबेशनरी ऑफिसर): भारतातील सर्वात मोठी सार्वजनिक बँक, SBI, स्वतःची PO परीक्षा घेते. SBI मध्ये नोकरी मिळवणे हे अनेक उमेदवारांसाठी एक मोठे स्वप्न असते.
• SBI Clerk (स्टेट बँक ऑफ इंडिया क्लर्क): SBI मध्ये क्लर्क पदासाठी ही परीक्षा घेतली जाते.
• IBPS SO (स्पेशलिस्ट ऑफिसर): ही परीक्षा आयटी, ॲग्रीकल्चर, लॉ यांसारख्या विशिष्ट क्षेत्रातील तज्ञांसाठी असते.

प्रत्येक उमेदवाराने त्याच्या शैक्षणिक पात्रतेनुसार आणि करिअरच्या ध्येयानुसार योग्य परीक्षा निवडणे आवश्यक आहे. ही निवड तुमच्या तयारीच्या प्रवासाची पहिली आणि सर्वात महत्त्वाची पायरी आहे.

यशाचा आराखडा: तयारीसाठी एक सखोल रणनीती

बँक परीक्षेची तयारी म्हणजे केवळ अभ्यास नाही, तर योग्य नियोजन आणि शिस्तीचा वापर आहे. अनेक तज्ञांनुसार, तुम्हाला तुमच्या ध्येयापर्यंत पोहोचण्यासाठी एक स्पष्ट आणि टप्प्याटप्प्याने तयार केलेली रणनीती आवश्यक आहे.

पहिली पायरी: अभ्यासक्रम आणि परीक्षा पद्धत समजून घ्या कोणत्याही परीक्षेच्या तयारीची सुरुवात तिच्या अभ्यासक्रमाला (Syllabus) आणि परीक्षा पद्धतीला (Exam Pattern) समजून घेण्यापासून होते. बँक परीक्षा सामान्यतः दोन टप्प्यांत घेतल्या जातात: प्रिलिम्स (Preliminary) आणि मेन्स (Main). प्रिलिम्स ही केवळ एक पात्रता (Qualifying) परीक्षा आहे, ज्यातून उमेदवार मेन्ससाठी पात्र ठरतात. मेन्स परीक्षेतील गुण अंतिम निवडीसाठी महत्त्वाचे असतात. हे दोन टप्पे वेगवेगळ्या स्तरावर तुमची क्षमता तपासतात. प्रिलिम्समध्ये वेग आणि अचूकतेवर भर असतो, तर मेन्समध्ये विषयाचे सखोल ज्ञान तपासले जाते. म्हणून, दोन्ही परीक्षांच्या गरजा समजून घेणे आवश्यक आहे.

दुसरी पायरी: तीन-टप्प्यांमध्ये स्टडी प्लॅन तयार करा तुम्ही नुकतीच तयारी सुरू केली असेल, तर किमान सहा महिन्यांचा अभ्यासक्रम तयार करणे योग्य ठरू शकते.  नुसार, तुम्ही तुमच्या तयारीला अशाप्रकारे टप्प्याटप्प्याने विभागू शकता:

• पहिली दोन महिने: मूलभूत संकल्पनांवर भर या टप्प्यात तुम्हाला गणित (Quantitative Aptitude), तर्कशक्ती (Reasoning) आणि इंग्रजी (English) या विषयांच्या मूलभूत संकल्पना (Basic Concepts) स्पष्ट कराव्या लागतील. कोणत्याही विषयाच्या प्रगत स्तरावर जाण्यापूर्वी त्याचा पाया मजबूत करणे अत्यंत आवश्यक आहे. अनेक विद्यार्थी लगेचच मॉक टेस्ट किंवा अवघड प्रश्न सोडवण्याचा प्रयत्न करतात. मात्र, यामुळे जर कमी गुण मिळाले तर त्यांचे मनोधैर्य खचू शकते. त्याऐवजी, सुरुवातीला पाया मजबूत केल्यास, नंतरच्या टप्प्यात तुमचा वेग आणि अचूकता दोन्ही वाढेल.
• पुढील दोन महिने: प्रगत स्तराचा सराव एकदा तुमच्या मूलभूत संकल्पना स्पष्ट झाल्या की, तुम्ही प्रगत स्तराच्या प्रश्नांचा सराव सुरू करू शकता. या टप्प्यात, तुम्ही मॉक टेस्ट देण्यास सुरुवात करा. सुरुवातीला सेक्शनल मॉक टेस्ट (Subject-wise) द्या. यामुळे तुम्हाला प्रत्येक विषयातील तुमच्या प्रगतीची कल्पना येईल आणि तुम्हाला कोणत्या विभागात जास्त लक्ष देण्याची गरज आहे, हे समजेल.
• शेवटचे दोन महिने: मॉक टेस्ट आणि उजळणी हा टप्पा अत्यंत महत्त्वाचा आहे. या काळात तुम्हाला पूर्ण-लांबीच्या मॉक टेस्टवर (Full-length Mock Tests) लक्ष केंद्रित करायचे आहे. दिवसातून किमान एक मॉक टेस्ट द्या आणि नंतर त्याचे सखोल विश्लेषण करा. याच काळात, सामान्य ज्ञान (General Awareness) आणि चालू घडामोडींवर (Current Affairs) विशेष भर द्या. या विषयांचे नियमित वाचन आणि नोट्सची उजळणी तुम्हाला मेन्स परीक्षेसाठी तयार करेल.

या टप्प्यांचे योग्य पालन केल्यास, तुम्ही केवळ अभ्यासक्रम पूर्ण करणार नाही, तर तुमच्या आत्मविश्वासातही वाढ होईल.

हे ही वाचा:- UPSC Preparation in Marathi: संपूर्ण मार्गदर्शन.

हे ही वाचा:- MPSC 2025 Master Plan

विषयनिहाय अभ्यासक्रम आणि तयारीची रणनीती

बँक परीक्षांमध्ये प्रत्येक विषयाची तयारी करण्याची एक विशिष्ट पद्धत असते. चला, प्रत्येक विषयासाठी सखोल रणनीती पाहूया.

१. तर्कशक्ती (Reasoning Ability): हा विभाग तुमच्या तार्किक आणि विश्लेषणात्मक क्षमतेची चाचणी घेतो. प्रिलिम्स आणि मेन्स दोन्हीमध्ये हा विषय अत्यंत महत्त्वाचा आहे.

• महत्त्वाचे विषय: पझल्स (Puzzles) आणि बैठक व्यवस्था (Seating Arrangement) यावर सर्वाधिक प्रश्न विचारले जातात. याशिवाय, इनपुट-आउटपुट, कोडिंग-डिकोडिंग, सिलॉगिझम आणि असमानता (Inequalities) हे देखील महत्त्वाचे आहेत. मेन्समध्ये डेटा पर्याप्तता (Data Sufficiency) आणि गंभीर तर्कशक्ती (Critical Reasoning) हे अतिरिक्त विषय जोडले जातात.
• तयारीची रणनीती: पझल्स सोडवताना आकृत्यांचा (Diagrams) वापर करा. सुरुवातीला सोप्या पझल्सचा सराव करा आणि नंतर हळूहळू अवघड प्रश्नांकडे जा. दररोज या विषयातील प्रश्नांचा सराव केल्यास तुमचा वेग वाढेल.

२. गणित (Quantitative Aptitude): हा विभाग तुमच्या संख्यात्मक आणि गणना क्षमतेची चाचणी घेतो.

• महत्त्वाचे विषय: डेटा इंटरप्रिटेशन (DI) हा सर्वाधिक गुण मिळवून देणारा विषय आहे. यात बार ग्राफ, पाई चार्ट, लाइन ग्राफ आणि सारण्या (Tables) यांचा समावेश असतो. याशिवाय, सरलीकरण (Simplification), संख्या मालिका (Number Series) आणि वर्ग समीकरणे (Quadratic Equations) यावरही लक्ष केंद्रित करा. अंकगणित (Arithmetic) मध्ये नफा-तोटा (Profit & Loss), काळ आणि काम (Time & Work), आणि काळ, वेग, अंतर (Time, Speed, Distance) हे विषय महत्त्वाचे आहेत.
• तयारीची रणनीती: गणितासाठी शॉर्टकट्स आणि ट्रिक्स शिकणे खूप फायदेशीर ठरते. रोज विविध प्रकारच्या प्रश्नांचा सराव करा आणि वेळेनुसार प्रश्न सोडवण्याचा प्रयत्न करा. मॉक टेस्टमध्ये वेळेची मर्यादा पाळून प्रश्न सोडवण्याचा सराव करा.

३. इंग्रजी भाषा (English Language): हा विभाग तुमची इंग्रजी भाषेतील समज आणि व्याकरण तपासतो.

• महत्त्वाचे विषय: वाचन आकलन (Reading Comprehension) हा एक महत्त्वाचा भाग आहे. याशिवाय, क्लोज टेस्ट, पॅरा जंबल्स, शब्दसंग्रह (Vocabulary) आणि व्याकरण (Grammar) यावर लक्ष द्या.
• तयारीची रणनीती: दररोज वर्तमानपत्रे, मासिके किंवा इंग्रजी ब्लॉग वाचा. यामुळे तुमचे वाचन कौशल्य आणि शब्दसंग्रह दोन्ही सुधारेल. व्याकरणाचे मूलभूत नियम समजून घ्या आणि नियमितपणे व्याकरण-आधारित प्रश्नांचा सराव करा.

४. सामान्य ज्ञान (General Awareness): हा विभाग मेन्स परीक्षेसाठी अत्यंत महत्त्वाचा आहे आणि यात चालू घडामोडी, बँकिंग आणि आर्थिक जागरूकता, सरकारी योजना आणि स्थिर सामान्य ज्ञान (Static GK) यांचा समावेश आहे.

• तयारीची रणनीती: रोज वर्तमानपत्र वाचा आणि बातम्यांचे विश्लेषण करा. बँकिंग आणि अर्थव्यवस्थेशी संबंधित बातम्यांवर विशेष लक्ष द्या. नियमित नोट्स काढा आणि त्यांची उजळणी करा. तुम्ही ऑनलाइन क्विझ (Online Quizzes) आणि मासिक चालू घडामोडी (Monthly Current Affairs) मासिकांचाही वापर करू शकता.

या विषयांवरील तयारीचा सविस्तर अभ्यासक्रम खालील तक्त्यामध्ये दिला आहे, जो तुम्हाला प्रिलिम्स आणि मेन्स परीक्षेतील फरकाची कल्पना देईल.

तयारीतील सर्वात महत्त्वाचे शस्त्र: मॉक टेस्ट आणि रिव्हिजन

योग्य नियोजनानंतर, सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे सराव. आणि यासाठी मॉक टेस्ट (Mock Tests) हे सर्वात प्रभावी साधन आहे. मॉक टेस्ट देणे हे केवळ प्रश्नांचा सराव करणे नसून, स्वतःची परीक्षा घेण्यासारखे आहे.

मॉक टेस्ट का आवश्यक आहेत? मॉक टेस्ट तुम्हाला वास्तविक परीक्षेसारखे वातावरण देतात, ज्यामुळे तुम्हाला वेळेचे योग्य नियोजन करायला शिकायला मिळते. यामुळे तुमचा वेग आणि अचूकता दोन्ही वाढते. मॉक टेस्टच्या माध्यमातून तुम्हाला कळते की तुम्ही वेळेच्या मर्यादेत किती प्रश्न सोडवू शकता आणि तुमचा एकूण स्कोर किती येतो.

विश्लेषण कसे करावे? मॉक टेस्ट दिल्यावर केवळ तुमचा स्कोर पाहून थांबू नका. प्रत्येक मॉक टेस्टनंतर त्याचे सखोल विश्लेषण करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. खालील प्रश्नांची उत्तरे शोधा:

• कोणते प्रश्न बरोबर आले आणि ते किती वेळात सोडवले?
• कोणते प्रश्न चुकले आणि त्याचे कारण काय होते?
• कोणते प्रश्न तुम्ही सोडवले नाहीत?
• कोणत्या विषयांमध्ये तुमचा वेग कमी आहे?

तुमच्या चुकांची नोंद ठेवा आणि त्या पुन्हा होणार नाहीत याची काळजी घ्या. हे विश्लेषण तुम्हाला तुमच्या कमकुवत भागांवर काम करण्याची संधी देते, ज्यामुळे तुम्ही परीक्षेतील तुमच्या चुका कमी करू शकता.

रिव्हिजनचे महत्त्व नियमित रिव्हिजन (Revision) केल्याने तुम्ही शिकलेली माहिती दीर्घकाळ लक्षात ठेवू शकता. तुम्ही काढलेल्या नोट्स, फॉर्म्युला आणि शॉर्टकट्सची नियमित उजळणी करा. रिव्हिजनमुळे तुम्ही आत्मविश्वासाने परीक्षेला सामोरे जाऊ शकता.

हे पण वाचा:- सरकारी नोकरी अर्ज प्रक्रिया: सोपे मार्गदर्शन | Sarkari Naukri Guide

सामान्य चुका टाळा: यशाचा मार्ग आणखी सोपा करा

अनेकदा, उमेदवार काही सामान्य चुका करतात, ज्यामुळे त्यांना अपयश येते. या चुका ओळखून त्या टाळणे हा यशाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे.

• वेळेचे योग्य नियोजन न करणे: अनेक उमेदवार ‘अजून खूप वेळ आहे’ या विचारात तयारी उशिरा सुरू करतात. पण वेळेवर सुरू केलेला आणि शिस्तबद्ध अभ्यासक्रम तुम्हाला इतर उमेदवारांपेक्षा पुढे ठेवतो.
• फक्त एका विषयावर लक्ष केंद्रित करणे: काही उमेदवारांना जो विषय सोपा वाटतो किंवा आवडतो, ते फक्त त्याच विषयाचा जास्त अभ्यास करतात. पण सर्वच विषयांमधून चांगले गुण मिळवणे आवश्यक आहे, कारण काही परीक्षांमध्ये सेक्शनल कट-ऑफ (Sectional Cut-off) असतो.
• चालू घडामोडींकडे दुर्लक्ष करणे: अनेक विद्यार्थी केवळ प्रिलिम्सचा अभ्यास करतात आणि मेन्समध्ये महत्त्वाच्या असलेल्या चालू घडामोडी आणि बँकिंग जागरूकता विभागाकडे दुर्लक्ष करतात. हे एक मोठी चूक आहे, कारण मेन्समध्ये या विभागाला जास्त महत्त्व दिले जाते.
• मॉक टेस्ट न देणे किंवा विश्लेषण न करणे: यामुळे उमेदवार वास्तविक परीक्षेसाठी मानसिकरित्या तयार होत नाहीत आणि वेळेचे व्यवस्थापन करू शकत नाहीत.

नेहमी विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)

१. बँक परीक्षेत नकारात्मक गुण (Negative Marking) असतात का? होय, बँक परीक्षांमध्ये नकारात्मक गुण असतात. प्रिलिम्स आणि मेन्स दोन्ही परीक्षांमध्ये प्रत्येक चुकीच्या उत्तरासाठी ०.२५ गुण कमी केले जातात.

२. बँक परीक्षेसाठी अर्ज करण्यासाठी आवश्यक शैक्षणिक पात्रता (Eligibility) काय आहे? किमान पदवी (Graduation) उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. काही परीक्षांसाठी (उदा. IBPS SO) विशिष्ट पदवी लागते.

३. बँक PO आणि बँक क्लर्कमध्ये काय फरक आहे? बँक PO (Probationary Officer) हे अधिकारी स्तरावरील पद आहे, तर क्लर्क (Clerk) हे कस्टमर सर्व्हिस असोसिएटचे पद आहे. PO चे काम अधिक प्रशासकीय असते, तर क्लर्कचे काम थेट ग्राहकांशी संबंधित असते.

४. बँक परीक्षा कोणत्या भाषेत देता येतात? IBPS आणि SBI च्या परीक्षा बहुधा इंग्रजी आणि हिंदीमध्ये असतात. काही परीक्षांमध्ये मराठीसारख्या प्रादेशिक भाषांचा पर्याय उपलब्ध असतो.

५. बँक परीक्षेचा अभ्यासक्रम (Syllabus) काय आहे? प्रिलिम्समध्ये तर्कशक्ती, गणित आणि इंग्रजी हे विषय असतात, तर मेन्समध्ये याव्यतिरिक्त सामान्य ज्ञान, बँकिंग जागरूकता आणि संगणक ज्ञान हे विषय समाविष्ट असतात.

६. बँक परीक्षेची तयारी करण्यासाठी किती वेळ लागतो? योग्य नियोजनासह, साधारणपणे ६ महिने पुरेसे आहेत. या कालावधीत अभ्यासक्रम पूर्ण करणे, सराव करणे आणि उजळणी करणे शक्य आहे.

७. बँक परीक्षेसाठी मॉक टेस्ट (Mock Tests) देणे आवश्यक आहे का? होय, मॉक टेस्ट अत्यंत महत्त्वाच्या आहेत. त्यातून वेळेचे नियोजन, परीक्षेचा पॅटर्न आणि प्रश्नांची पद्धत समजते. नियमित मॉक टेस्टमुळे तुमचा वेग आणि अचूकता वाढते.

८. बँक परीक्षेसाठी सर्वोत्तम पुस्तके (Books) कोणती आहेत? आर. एस. अग्रवाल यांची क्वांटिटेटिव्ह ॲप्टिट्यूड आणि वर्बल अँड नॉन-वर्बल रिझनिंगसाठीची पुस्तके, तसेच दिशा पब्लिकेशन आणि अड्डा२४७ (Adda247) सारख्या प्रकाशनांची मागील वर्षांच्या प्रश्नपत्रिकांची पुस्तके उपयुक्त आहेत.

९. बँक नोकरीचे फायदे (Benefits) काय आहेत? उत्तम पगारवाढ, नोकरीची सुरक्षा, विविध भत्ते (उदा. DA, HRA), सामाजिक सन्मान आणि कामाचे चांगले वातावरण हे प्रमुख फायदे आहेत.

१०. बँक परीक्षेची तयारी करण्यासाठी कोचिंग क्लास आवश्यक आहे का? कोचिंग क्लास आवश्यक नसले तरी, ते योग्य मार्गदर्शन, शिस्तबद्धता आणि तयारीसाठी आवश्यक संसाधने (उदा. मॉक टेस्ट) प्रदान करतात. आजकाल अनेक ऑनलाइन प्लॅटफॉर्म्स स्वस्त आणि सोयीस्कर ऑनलाइन क्लासेस देतात.

तुमचे भविष्य तुमच्या हातात

बँक परीक्षांची तयारी म्हणजे केवळ पुस्तकी अभ्यास नाही, तर योग्य नियोजन, नियमित सराव आणि प्रचंड आत्मविश्वासाचा प्रवास आहे. या प्रवासात अनेक आव्हाने येतील, पण तुम्ही तुमच्या ध्येयावर ठाम राहिल्यास यश निश्चित आहे.

तुम्ही तुमच्या तयारीला आत्ताच सुरुवात करा! तुमच्या स्वप्नांचा पाठपुरावा करा आणि तुमच्या भविष्याला एक नवीन दिशा द्या. तुमच्या पुढील प्रवासासाठी खूप खूप शुभेच्छा!

===============================================================================

 🌸 *माहिती In मराठी *🌸
✅ Follow करा आणि नेहमी अपडेट राहा!

🌐 Website 👉 https://www.mahitiinmarathi.in

💬 WhatsApp Channel 👉 https://whatsapp.com/channel/0029Val2tuCJuyAB49GXhp14

📘 Facebook 👉 https://www.facebook.com/mahitiinmarathi

📸 Instagram 👉 https://www.instagram.com/mahitiinm

🧵 Threads 👉 https://www.threads.net/@mahitiinm

📢 Telegram 👉 https://t.me/+8748TkxWbp85YzVl

📧 Email 👉 mahitiinm@gmail.com

#माहितीInमराठी #MahitiInMarathi #FollowUs #SocialMedia #MarathiNews #StayUpdated