नवे RAW प्रमुख पराग जैन! भारताच्या गुप्तचर विश्वात नवीन युगाची सुरुवात
प्रस्तावना : भारताच्या गुप्तचर विश्वात नवे नेतृत्व
भारताच्या गुप्तचर संस्थेत रिसर्च अँड अॅनालिसिस विंग (RAW) या अत्यंत महत्त्वाच्या संस्थेचे नवे प्रमुख म्हणून पराग जैन यांची नियुक्ती झाली आहे. त्यांच्या नेतृत्वाखाली भारताच्या राष्ट्रीय सुरक्षेला नवे बळ मिळेल याबाबत तज्ज्ञांत पूर्ण खात्री आहे. पाकिस्तान, दक्षिण आशिया आणि आंतरराष्ट्रीय गुप्तचर विश्वात त्यांचा अनुभव दांडगा आहे.
पराग जैन : पंजाब केडरचे प्रखर अधिकारी
पराग जैन हे 1989 बॅचचे आयपीएस अधिकारी आहेत. पंजाबमध्ये त्यांनी अनेक मोठ्या कारवाया हाणून पाडल्या आहेत. कट्टरपंथी चळवळी, ड्रग्स नेटवर्क्स आणि सीमेवरून होणारी घुसखोरी यावर त्यांनी अत्यंत कडक उपाययोजना केल्या.
जम्मू-काश्मीरमधील प्रभावी कारकीर्द
पराग जैन यांची दुसरी मोठी ओळख म्हणजे जम्मू-काश्मीरमधील त्यांचा जबरदस्त अनुभव. कलम 370 हटवण्याच्या ऐतिहासिक काळात ते तिथे कार्यरत होते. या काळात त्यांनी जमिनीवरील माहिती, गुप्तचर यंत्रणा आणि धोरणात्मक निर्णयांत मोलाची भूमिका बजावली.
बालाकोट स्ट्राईकमागील गुप्त माहिती
बालाकोट एअर स्ट्राईक भारताच्या इतिहासातील महत्वाचा टप्पा ठरला. या मोहिमेसाठी लागणारी अचूक पण गुप्त माहिती देण्यात पराग जैन यांचा मोलाचा वाटा होता. त्यांच्या नेतृत्वाखाली भारतीय गुप्तचर यंत्रणांनी अत्यंत गोपनीयरीत्या पाकिस्तानातील टार्गेट्सची ओळख पटवली.
पाकिस्तान डेस्कवर जबरदस्त पकड
त्यांना ‘नेबरहुड स्पेशॅलिस्ट’ म्हणतात याचे कारण म्हणजे पाकिस्तान, POK आणि नॉन-स्टेट अॅक्टर्स यांच्या प्रत्येक हालचालींवर ते बारकाईने लक्ष ठेवतात. त्यांच्या गुप्त माहितीमुळे भारताला वेळेत कारवाई करता येते.
ARC प्रमुख म्हणून प्रभावी योगदान
सध्या पराग जैन हे एव्हिएशन रिसर्च सेंटर (ARC) चे प्रमुख आहेत. ARC ही भारताची अत्याधुनिक हवाई गुप्तचर संस्था आहे. उपग्रह, ड्रोन आणि हवाई तंत्रज्ञानाचा वापर करून भारताच्या सीमांवर लक्ष ठेवण्याचे मोठे काम ARC करत असते.
ऑपरेशन सिंदूर अंतर्गत ARC ने पाकिस्तानातील 11 दहशतवादी तळांची पिन-पॉईंट माहिती दिली, ज्यावर भारताने यशस्वी हल्ले केले.
कॅनडातील खलिस्तानविरोधी मोहिम
कॅनडामध्ये पोस्टिंग असताना, पराग जैन यांनी खलिस्तान समर्थक नेटवर्कवर लक्ष ठेवून, महत्त्वाची माहिती भारताकडे पाठवली. यामुळे अनेक दहशतवादी गायब झाले किंवा निष्प्रभ झाले. खलिस्तानी नेटवर्कचे मोठे नुकसान झाले.
श्रीलंकेत गुप्त कारवायांमध्ये सहभाग
पराग जैन यांनी श्रीलंकेत भारतीय हितसंबंधांच्या संरक्षणासाठी अनेक महत्त्वाच्या गुप्त मोहिमा राबवल्या. आर्थिक व स्ट्रॅटेजीक पातळीवर चीनला मात देण्यात त्यांचा मोठा वाटा आहे.
तांत्रिक आणि मानवी गुप्तचर यंत्रणेचा संतुलित वापर
पराग जैन हे केवळ HUMINT (मानवी नेटवर्क) मध्येच नव्हे तर TECHINT (तांत्रिक गुप्तचर) मध्येही निष्णात आहेत. ते उपग्रह प्रतिमा, ड्रोन फुटेज, सायबर मॉनिटरिंग यांचा अत्यंत कुशलतेने वापर करतात.
त्यांना गुप्तचर विश्वातील ‘सुपर कमांडर’ म्हणून ओळखले जाते.
शांत, गंभीर आणि रणनीतीकार अधिकारी
पराग जैन यांची व्यक्तिरेखा ही अतिशय शांत, गंभीर पण कमालीच्या विचारशक्तीने भरलेली आहे. ते कमी बोलणारे, गोडबोलं पण अत्यंत परिणामकारक निर्णय घेणारे अधिकारी म्हणून प्रसिद्ध आहेत. त्यांच्या थंड डोक्याच्या रणनीतीमुळे शत्रूंना मोठे धक्के बसले आहेत.
भारताच्या गुप्तचर धोरणाला नवे बळ
पराग जैन यांच्या नेतृत्वाखाली RAW संस्थेला नवे दिशा, नवी ऊर्जा मिळणार आहे. पाकिस्तान, दक्षिण आशिया आणि आंतरराष्ट्रीय पातळीवर भारताच्या गुप्तचर यंत्रणेचे बळ वाढेल, हे निश्चित.
निष्कर्ष : भारतासाठी निर्णायक नेतृत्व
थोडक्यात, पराग जैन हे केवळ अधिकारी नाहीत तर एक प्रभावी सुपर इंटेलिजन्स ऑपरेटिव्ह आहेत. फिल्ड ऑपरेशनपासून सायबर युद्धापर्यंत अनेक निर्णायक मोहिमा त्यांनी यशस्वी केल्या आहेत. त्यांच्या नेतृत्त्वाखाली RAW भारतासाठी अधिक सुरक्षित आणि बलशाली बनवेल, याबाबत कोणतीही शंका नाही.