रस्त्यावर राहणाऱ्या निरागस बालकांचे जीवन बदलण्यासाठी महाराष्ट्र शासनाने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. महिला व बालविकास विभागाच्या वतीने ‘फिरते पथक योजना’ (Mobile Outreach Team Scheme) सुरू करण्यास मान्यता देण्यात आली असून, याअंतर्गत पहिल्या टप्प्यात 29 महापालिकांमध्ये 31 मोबाईल व्हॅन्स कार्यरत होणार आहेत.
या योजनेसाठी सुमारे 8 कोटी रुपयांचा निधी मंजूर करण्यात आला असून, बालकांचे पुनर्वसन, शिक्षण, आरोग्य, आणि संरक्षण यावर भर दिला जाणार आहे. ही योजना केवळ एक सरकारी घोषणा न राहता प्रत्यक्षात प्रभावी अंमलबजावणी करून हजारो बालकांचे आयुष्य घडवू शकते, असे तज्ज्ञांचे मत आहे.
भारतात लाखो बालके रस्त्यांवर राहतात. त्यांचं बालपण कुठल्याही सुरक्षिततेपासून, शिक्षणापासून, आणि आरोग्यसेवांपासून वंचित असतं. भिक्षा मागणं, रस्त्यावर झोपणं, किंवा छोट्या उद्योगांमध्ये काम करणं – हे त्यांच्या दैनंदिन जीवनाचा भाग असतो.
या मुलांना सुरक्षिततेची, प्रेमाची आणि शिक्षणाची गरज आहे.
‘फिरते पथक योजना’ ही राज्य सरकारच्या महिला व बालविकास विभागाची पुढाकाराने सुरू करण्यात येणारी विशेष योजना आहे.
या योजनेंतर्गत 29 महानगरपालिकांमध्ये 31 मोबाईल व्हॅन तैनात करण्यात येणार आहेत, ज्या थेट रस्त्यांवर जाऊन मुलांचा शोध घेतील आणि त्यांच्या पुनर्वसनाची प्रक्रिया सुरू करतील.
या मोबाईल व्हॅन्समध्ये विशेष प्रशिक्षित टीम असणार आहे, ज्यामध्ये खालील सदस्य असतील:
ही टीम रस्त्यावर राहणाऱ्या मुलांशी संपर्क साधून, त्यांना समुपदेशन, प्राथमिक वैद्यकीय सेवा, आणि आवश्यक त्या बाबतीत मार्गदर्शन करेल. त्यानंतर त्यांना शासकीय पुनर्वसन केंद्रात दाखल केले जाईल.
राज्यातील 29 महानगरपालिकांमध्ये या व्हॅन्स कार्यरत होतील. काही शहरांना एकाहून अधिक व्हॅन्स दिल्या जातील. यामध्ये मुंबई, पुणे, नागपूर, नाशिक, ठाणे, औरंगाबाद, सोलापूर यासारख्या मोठ्या शहरांचा समावेश आहे.
रस्त्यावर राहणाऱ्या मुलांचा शोध घेणे त्यांचं मूल्यमापन करणं – आरोग्य, मानसिक अवस्था, शिक्षणाची पातळी
समुपदेशन आणि वैद्यकीय मदत शासकीय आश्रयगृहात किंवा पुनर्वसन केंद्रात त्यांची सोय करणं त्यांच्या पालकांशी संपर्क साधून शक्य असल्यास कौटुंबिक पुनर्मिलन या उपक्रमामुळे समाजावर होणारे सकारात्मक परिणाम ही योजना केवळ मुलांचे जीवन सुधारण्यासाठी नाही, तर एकूणच समाजात सकारात्मक बदल घडवून आणण्यासाठी महत्त्वाची आहे. तिच्या माध्यमातून:
या योजनेसाठी सुमारे 8 कोटी रुपयांचा निधी मंजूर करण्यात आला आहे.
या निधीतून व्हॅन्स खरेदी, त्यांचे संपूर्ण उपकरण, कर्मचारीवेतन, इंधन खर्च, प्रचार-प्रसार, प्रशिक्षण आणि पुनर्वसन सेवांसाठी खर्च केला जाणार आहे.
या योजनेची अंमलबजावणी महिला व बालविकास विभागाच्या माध्यमातून होणार आहे. विभागाने स्थानिक महापालिकांशी समन्वय साधून मोबाईल टीम्सच्या नियुक्त्या आणि तैनातीची प्रक्रिया सुरू केली आहे.
राज्य शासनाने या उपक्रमातून दाखवून दिलं आहे की रस्त्यावरच्या बालकांसाठी केवळ चिंता न करता कृती करणंही शक्य आहे.
पुनर्वसन, शिक्षण आणि स्वाभिमानी जीवन जगण्यासाठी ही योजना एक उत्तम पायरी ठरेल.
‘फिरते पथक योजना’ ही महाराष्ट्र शासनाची रस्त्यावर राहणाऱ्या मुलांच्या उज्वल भविष्यासाठीची ठोस पावले आहेत.
या योजनेमुळे हजारो मुलांना घर, शिक्षण, प्रेम, आणि आत्मसन्मान मिळू शकतो.
एक संवेदनशील आणि समविचारी समाज घडवण्यासाठी ही योजना एक महत्वपूर्ण टप्पा ठरणार आहे.
आता गरज आहे ती समाजाच्या प्रत्येक घटकाने या उपक्रमात हातभार लावण्याची. कारण प्रत्येक रस्त्यावरचं मूल हे केवळ सरकारचं नाही, तर आपलंही जबाबदारी आहे.
गरिबाच्या विठ्ठलाची वाढली श्रीमंती, आषाढी वारीत जमा झाले इतके दान महाराष्ट्राच्या सांस्कृतिक, धार्मिक आणि भावनिक जीवनात जेवढं महत्त्व आषाढी वारीचं आहे, तेवढंच हे वारी विठोबाच्या श्रीमंतीत भर घालण्याचं एक माध्यम ठरतंय. पंढरपूरच्या श्री विठ्ठल-रूक्मिणी मंदिरात अधिक वाचा…
महिना संपण्याआधीच संपतो तुमचा पगार? मग हे 5 ‘जादुई’ नियम पाळा, खिसे नेहमीच पैशांनी भरतील! महिना संपण्याआधीच पगार संपतो? ओळखीचा अनुभव वाटतोय? महिन्याच्या पहिल्या दिवशी पगार खात्यात पडतो आणि तो बघून हसू येतं. पण १५ अधिक वाचा…
ब्लू आधार कार्ड घरबसल्या मिळणार; केंद्रावर जाण्याची नाही गरज, UIDAI चे अधिकारी थेट घरी येणार, कसे ते जाणून घ्या भारत सरकारने आणलेली पालकांसाठी दिलासादायक योजना आधार कार्ड ही भारतातील प्रत्येक व्यक्तीची ओळख दर्शवणारी सर्वात महत्त्वाची अधिक वाचा…
