साखरे ऐवजी गुळचा वापर फायद्याचा:
साखरे ऐवजी गुळ वापरण्याचे अनेक फायदे आहेत. गुळ हे एक नैसर्गिक गोड पदार्थ आहे जे ऊसापासून तयार केले जाते. साखरेपेक्षा गुळामध्ये अनेक पोषक तत्वे असतात, जसे की लोह, पोटॅशियम, आणि मॅग्नेशियम, मँगनीज. गुळामध्ये मुबलक असून यात व्हिटॅमिन- B, कॅल्शिअम, जस्त, फॉस्फरस व तांबे अँटिऑक्सिडंट्स देखील असतात जे रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यास मदत करतात.
गुळ खाण्याचे हे आहेत फायदे :
रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करते:-
गुळात साखरेपेक्षा कमी ग्लायसेमिक इंडेक्स असतो, याचा अर्थ असा की ते रक्तातील साखरेच्या पातळीत जास्त झपाट्याने वाढत नाही. हे मधुमेहींसाठी आणि रक्तातील साखरेच्या पातळीवर नियंत्रण ठेवू इच्छिणाऱ्या लोकांसाठी चांगला पर्याय आहे.
हिमोग्लोबिन वाढवते:-
ऍनिमिया दूर करण्यासाठी गुळ खाणे फायदेशीर असते. 100 ग्रॅम गुळामध्ये 11 mg लोहाचे प्रमाण असते. रक्तातील हिमोग्लोबिनचे प्रमाण कमी झाल्याने ऍनिमिया किंवा पांडुरोग होत असतो. अशावेळी हिमोग्लोबिनचे प्रमाण वाढण्यास गूळ फार उपयुक्त असते.
पोषक तत्त्वांनी समृद्ध आहे:-
गुळात साखरेपेक्षा जास्त पोषक तत्त्वे असतात, जसे की लोह, पोटॅशियम आणि मॅग्नेशियम. लोह रक्तातील ऑक्सिजन वाहतुकीसाठी आवश्यक आहे, पोटॅशियम मज्जासंस्थेचे कार्य आणि स्नायूंच्या आकुंचनासाठी आवश्यक आहे आणि मॅग्नेशियम हाडांच्या आरोग्यासाठी आवश्यक आहे.
रक्तदाब नियंत्रित ठेवतो:-
गूळ खाण्यामुळे ब्लडप्रेशर योग्य ठेवण्यास मदत होते. कारण गुळात मुबलक प्रमाणात पोटॅशिअम असल्याने रक्तदाब नियंत्रित राहतो.
पचनशक्ती सुधारते:-
गुळामुळे पचनशक्ती सुधारण्यास मदत होते. तसेच गूळ खाण्यामुळे नियमित पोट साफ होऊन बद्धकोष्ठता दूर होण्यास मदत होते.
इम्युनिटी मजबूत करते:-
गुळात अँटिऑक्सिडेंट असतात जे रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करण्यात मदत करू शकतात.
एनर्जी पातळी वाढवते:-
गुळ हे एक नैसर्गिक ऊर्जा स्त्रोत आहे जे थकवा दूर करण्यात मदत करू शकते.
आयुर्वेदानुसार गुळाचे महत्व आणि गुळाचे फायदे:-
आयुर्वेदात गुळाचे खूप महत्व आहे. त्यामुळे अनेक आयुर्वेदिक औषधेही गुळाबरोबर दिली जातात. आयुर्वेदातही गुळ खाण्याचे फायदे अनेक सांगितले आहेत. गुळ हे वातनाशक असून गुळ सुंठीबरोबर खाल्ल्यास वाताचे शमन होऊन मज्जावह संस्थेला म्हणजे नर्व्हस सिस्टीमला बल देते. जुना गुळ खाल्यास कफनाशनाचे कार्य होते. गुळामुळे दमा, खोकला यासारखे कफाचे विकार कमी होण्यास मदत होते. शरीरातील थकवा दूर करण्यासही गुळ उपयोगी ठरते.
साखरेच्या तुलनेत गुळ पौष्टिक असतो. आयुर्वेदानेही साखरेपेक्षा गूळ हा श्रेष्ठ मानला आहे. साखरेत केवळ कॅलरीज असतात आणि याशिवाय कोणतेही उपयुक्त पोषकतत्वे साखरेत नसतात. त्यामुळे साखरेचे पदार्थ अति खाण्यामुळे शरीरात अतिरिक्त कॅलरीज वाढून वजन व चरबी वाढत असते. त्यामुळे हृदयविकार व डायबेटीसचा धोकाही वाढत असतो. तर गुळामध्ये लोह (आयर्न), मॅग्नेशियम, कॅल्शिअम, व्हिटॅमिन- B अशी अनेक आवश्यक पोषकतत्वे असतात. तसेच शरीरात गुळाचे शोषण धिम्यागतीने होते. त्यामुळे रक्तातील साखर लगेच वाढत नाही. त्यामुळे साखर आणि गुळाची तुलना करता, आरोग्यासाठी गुळचं खाणे हितकारक असते.
तथापि, काही लोकांसाठी गुळ खाणे हानिकारक असू शकते. उदाहरणार्थ, ज्या लोकांना मधुमेह आहे, त्यांनी गुळाचे सेवन मर्यादित ठेवले पाहिजे. तसेच, गुळात साखर असते, त्यामुळे जास्त प्रमाणात गुळ खाणे वजन वाढवू शकते.