नवीन हिट अँड रन कायदा काय आहे
नुकत्याच लागू झालेल्या भारतीय न्याय संहितामध्ये भारतात हिट-अँड-रनच्या घटनांसाठी कडक दंडाची तरतूद करण्यात आली आहे. कायद्याने असे नमूद केले आहे की एखाद्या आरोपी व्यक्तीने प्राणघातक अपघात घडवून आणला आणि अधिकाऱ्यांना तक्रार न करता घटनास्थळावरून पळ काढला तर त्याला दंडासह 10 वर्षांपर्यंत कारावास होऊ शकतो. भारतीय न्याय संहिता ने “निष्काळजीपणामुळे मृत्यू” या छत्राखाली दोन भिन्न श्रेणी स्थापित केल्या आहेत.
पहिल्या श्रेणीमध्ये कोणत्याही अविचारी किंवा निष्काळजी कृत्यामुळे मृत्यूला कारणीभूत ठरते जे दोषी मनुष्यवधाचे नाही. या श्रेणीतील गुन्हेगारांना पाच वर्षांपर्यंत तुरुंगवास आणि दंड होऊ शकतो. दुसरी श्रेणी बेदरकारपणे आणि बेदरकारपणे वाहन चालवण्यामुळे मृत्यूला कारणीभूत ठरते, दोषी हत्याकांडाशी संबंधित नाही. पोलिस अधिकारी किंवा दंडाधिकार्‍यांना घटनेची त्वरित तक्रार न करता व्यक्ती पळून गेल्यास, त्यांना 10 वर्षांपर्यंत कारावास आणि दंड होऊ शकतो. कायद्याचा हेतू असूनही, अपघाताच्या ठिकाणी लोकांच्या संतापाचा सामना करण्याचा संभाव्य धोका लक्षात घेऊन, आरोपी किंवा ड्रायव्हरने अधिकाऱ्यांना कसे कळवावे याबद्दल अधिक स्पष्टतेची आवश्यकता तज्ञांनी हायलाइट केली आहे. याव्यतिरिक्त, या तरतुदीचा संभाव्य गैरवापर टाळण्यासाठी सुरक्षा उपाय आवश्यक आहेत. रस्ता सुरक्षा तज्ञांचे म्हणणे आहे की संभाव्य गैरवापर रोखण्यासाठी, पीडित किंवा आरोपी व्यक्तींचे दावे प्रमाणित करण्यासाठी कोणत्या प्रकारचे पुरावे स्वीकारले जातील याची व्याख्या करणे आवश्यक आहे.
नवीन हिट अँड रन कायदाला ट्रक ड्रायव्हरचा विरोध
तसा पहिला गेला तर ट्रक ड्रायव्हर हा पेशा रिस्की आहे. घरातून महिनाभर ड्रायव्हर बाहेर असतो. आणि पगार म्हणाल तर त्याच्या मानाने अत्यल्प असतो. अपघात हे अपघात असतात. जाणूनबुजून कुणालाही कुणी मारायचं धाडस करत नाही. नजरचुकीने अपघात घडतात त्याला पुर्वी दोन वर्षे शिक्षा होती.
केंद्रीय गृहसचिव अजय भल्ला ती शिक्षा १० वर्षांवर नेली. मूळात अशी काही जरूरत नव्हती. ट्रक ड्रायव्हर होणे हीच तशी एक मोठी शिक्षा आहे. ट्रकचा अपघात झाला की, पुढे असणारा वाहनधारक शक्यतो वाचत नाही तो मरतोच. मात्र अशावेळी मॉब असा काही खवळतो की ट्रक ड्रायव्हरला पाळून जाण्याशिवाय पर्याय उरत नाही.
वर्षांपर्यंत शिक्षा आणि 7 लाखांचा दंड. हे अत्यंत घाणेरडी गोष्ट आहे. अशाने ड्रायवर व्हायला कुणीही धजावणार नाहीत. सरकारने असला उंडगेपणा करण्यापेक्षा चांगले रस्ते, दिशादर्शक फलक, रस्त्यावर व्यवस्थित पट्टे, डिव्हायडर, काम चालू असते तिथे रिफ्लेक्टर आदी गोष्टी नीट केल्या तर अपघात कमी होतील.
सरकारने हा जुलमी कायदा माघारी घेऊन दोनच वर्षांची शिक्षा कायम ठेवावी. आणि भारतातील सर्वात रिस्की धंद्याला न्याय द्यावा अन्यथा येणाऱ्या काळात कुणीच ड्रायवर पेशा स्विकारणार नाही.
