नवरात्रीचा चौथा दिवस: कुष्मांडा देवी पूजा
नवरात्रीचा चौथा दिवस देवी कुष्मांडा यांच्या उपासनेला समर्पित असतो. या दिवशी साधक देवीच्या कुष्मांडा रूपाची पूजा करतात. असे मानले जाते की देवीने आपल्या हलक्याशा हास्याने सृष्टीची निर्मिती केली. तिच्या या रूपाला ‘आदिशक्ति’ मानले जाते.
कुष्मांडा देवीचे महत्त्व:
देवी कुष्मांडा ही ब्रह्मांडाची उत्पत्ती करणारी देवी आहे. तिच्या पूजेमुळे साधकाच्या जीवनातील अडथळे दूर होतात आणि त्याला समृद्धी, आरोग्य आणि दीर्घायुष्य प्राप्त होते. तिला आठ हात असल्यामुळे अष्टभुजा देवी असेही म्हणतात. तिच्या प्रत्येक हातात वेगवेगळी अस्त्र-शस्त्रे आणि अमृताचा कलश असतो. सिंहावर स्वार असलेली कुष्मांडा देवी आपल्या भक्तांना जीवनातील सर्व संकटांपासून मुक्त करते.
पूजा विधी: या दिवशी साधकांनी भगव्या रंगाचे वस्त्र धारण करणे शुभ मानले जाते, कारण हा रंग उर्जेचे आणि सकारात्मकतेचे प्रतीक आहे. देवीची पूजा करताना तिला सूर्यफूल आणि फळे अर्पण करणे अत्यंत फलदायी मानले जाते. या दिवशी देवीच्या चरणी सूर्यफूल अर्पण करून साधकांनी तिच्या कृपेची याचना करावी.
ध्यान आणि प्रार्थना: देवी कुष्मांडाचे ध्यान करताना, साधकांनी मन शांत ठेवून तिच्या दिव्य रूपाचे चिंतन करावे. तिच्या उपासनेने भक्तांना मनःशांती, शारीरिक आरोग्य आणि आंतरिक बल प्राप्त होते. तसेच या दिवशी साधकांना देवीची उपासना करून ज्ञान आणि सुख-समृद्धीची प्राप्ती होते, असे धार्मिक मान्यता आहे.