उन्हाळ्यात होणाऱ्या ६ आजारांपासून स्वतःला कसे वाचवाल?
उन्हाळ्यात उष्णतेमुळे ६ प्रमुख आजार होऊ शकतात. त्यांची कारणे, लक्षणे आणि प्रतिबंधक उपाय जाणून घ्या आणि स्वतःची काळजी घ्या.
उन्हाळा सुरू झाला की वाढत्या तापमानामुळे शरीरावर अनेक परिणाम होतात. तुमचं शरीर उन्हाचा सामना करू शकत नसेल, तर विविध आरोग्य समस्या निर्माण होऊ शकतात. जसे की ताप, फूड पॉइझनिंग, घोळणा तुटणे, घामोळ्या, गळू आणि उन्हाळी लागणे. या आजारांपासून वाचण्यासाठी योग्य आहार, पाणी पिण्याची सवय आणि काही घरगुती उपाय अत्यंत महत्त्वाचे ठरतात.
या लेखात आपण उन्हाळ्यात होणाऱ्या ६ आजारांविषयी आणि त्यावरील घरगुती तसेच प्रतिबंधात्मक उपायांविषयी जाणून घेणार आहोत.
१. ताप आणि खोकला – उन्हाळ्यात वाढणारा त्रास
उन्हाळ्यात हवामानातील उष्णता वाढल्याने काही विशिष्ट व्हायरस सक्रिय होतात. त्यामुळे अनेकांना व्हायरल ताप आणि खोकला होण्याचा धोका असतो.
लक्षणे:
उच्च तापमान (१००°F पेक्षा अधिक)
सतत खोकला आणि घसा खवखवणे
शरीर दुखणे आणि थकवा
प्रतिबंध आणि उपाय:
वाळा, पित्तपापडा आणि नागरमोथा या औषधी वनस्पतींचा काढा तयार करून प्यावा.
शरीर थंड ठेवण्यासाठी पुरेसे पाणी प्या.
उन्हात बाहेर पडताना टोपी किंवा छत्री वापरा.
२. फूड पॉइझनिंग आणि कावीळ – दूषित पदार्थांपासून सावध!
उन्हाळ्यात जास्त तहान लागते आणि बर्याच वेळा आपण रस्त्यावर मिळणारे सरबत, उसाचा रस किंवा ज्यूस घेतो. ही पेये स्वच्छ नसल्यास फूड पॉइझनिंग किंवा कावीळ होण्याची शक्यता वाढते.
लक्षणे:
उलटी आणि जुलाब
पोटदुखी आणि अशक्तपणा
डोळे आणि त्वचेचा पिवळसर रंग (कावीळ असल्यास)
प्रतिबंध आणि उपाय:
घरचे शुद्ध पाणी प्या आणि ते सोबत ठेवा.
बाहेरच्या अस्वच्छ खाद्यपदार्थांचे सेवन टाळा.
लिंबूपाणी किंवा घरगुती औषधांचा वापर करा.
३. गळू – शरीरातील उष्णतेचा परिणाम
उष्णता बाहेर न पडल्यास त्वचेवर फोड किंवा गळू तयार होतात. ही समस्या विशेषतः संधीच्या (जोडांच्या) ठिकाणी अधिक दिसते.
प्रतिबंध आणि उपाय:
रक्तशुद्धी करणारे काढे प्यावेत.
शरीर थंड ठेवण्यासाठी तुळस आणि गुळवेल यांचा वापर करावा.
गरम आणि तळलेले पदार्थ टाळावेत.
४. घोळणा तुटणे – नाकातून अचानक रक्तस्त्राव
उन्हाळ्यात नाकातील कोरडेपणामुळे अचानक रक्त येणे (घोळणा तुटणे) ही समस्या उद्भवू शकते.
प्रतिबंध आणि उपाय:
रोज नाकात ४-४ थेंब साजूक तूप टाकावे.
दुर्वा रस प्यायल्याने आराम मिळतो.
वारंवार घोळणा तुटत असल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
५. घामोळ्या – त्वचेच्या छिद्रांच्या बंद होण्यामुळे होणारी समस्या
अतिरिक्त घाम येऊन त्वचेवर लालसर पिटिका येतात. यालाच आपण घामोळ्या म्हणतो.
प्रतिबंध आणि उपाय:
दिवसातून २-३ वेळा आंघोळ करावी.
आंघोळीच्या पाण्यात चंदन आणि वाळा टाकावा.
अंगाला हलक्या कपड्यांचा वापर करावा.
६. उन्हाळी लागणे – शरीरातील उष्णता वाढल्यास काय करावे?
अतिउष्णतेमुळे शरीरातील पित्त वाढते आणि मूत्रदाह होतो.
प्रतिबंध आणि उपाय:
धने, जीरे आणि वाळ्याचे पेय प्यावे.
मसालेदार आणि तिखट पदार्थ कमी करावेत.
शरीरातील पाण्याची पातळी योग्य राखावी.
उन्हाळ्यात आरोग्य टिकवण्यासाठी प्रभावी सवयी
दिवसाला किमान ८-१० ग्लास पाणी प्या.
उन्हात बाहेर पडताना टोपी आणि सनस्क्रीन वापरा.
हलका आणि पचनास सोपा आहार घ्या.
निष्कर्ष
उन्हाळ्यात आरोग्याच्या समस्या टाळण्यासाठी योग्य आहार, भरपूर पाणी आणि शरीर थंड ठेवण्याचे उपाय करणे आवश्यक आहे. यासाठी घरगुती उपाय आणि नियमित आरोग्य तपासणी करणे फायदेशीर ठरेल. स्वतःची आणि आपल्या कुटुंबाची काळजी घ्या!