इसरो मध्ये शात्रज्ञ होयचंय

आपण बघतोय ‘चांद्रयान-३’नं चंद्रावर केलेल्या यशस्वी लॅन्डींगमुळे अमेरिका, रशिया, चीननंतर भारत जगातील चौथी अंतराळशक्ती ठरला आहे. ‘ ‘चांद्रयान-३’च्या यशानं जगात भारताची मान उंचावली असून प्रत्येक भारतीयाला अभिमान वाटेल, अशी ही ऐतिहासिक घटना आहे. देशातील शास्त्रज्ञ, तंत्रज्ञ, संशोधकांच्या, देशवासियांच्या अथक परिश्रमांचं हे फळ आहे. अत्यंत कमी खर्चात नियोजनबद्ध पद्धतीनं ही मोहीम राबवण्यात आली. इस्त्रोच्या शास्त्रज्ञांनी त्यासाठी अपार कष्ट घेतले. ‘चांद्रयान ३ च्या यशानंतर इसरोवर आणि त्यातील शात्रज्ञ यांच्यावर अभिनंदनाचा वर्षाव होत आहे. कारण चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर पोहोचलेले एकमेव भारत देश आहे.

इसरोमध्ये शात्रज्ञ बनण्यासाठी खूपच मेहनत, अभ्यास, तंत्रज्ञान, आणि चिकाटीची आवश्यकता आहे. यातील काही मुद्दे आपण पाहू:-

शिक्षण:

उच्च शिक्षण घेणे आवश्यक आहे. तुमच्या अभ्यासात विज्ञान, गणित, अंतरिक्ष विज्ञान, इंजिनिअरिंग किंवा इतर संबंधित क्षेत्रे शिक्षण घेतल्यास, तुम्ही शात्रज्ञ बनण्यासाठी योग्यतेच्या माध्यमातून व्यावसायिक आणि तंत्रज्ञानिक नौकरीसाठी सजग राहू शकता.

संशोधन आणि प्रक्षिप्त प्रोजेक्ट्स:

तुमच्या शिक्षणातील वर्गांतील प्रक्षिप्त प्रोजेक्ट्स किंवा संशोधन काम आपल्या विज्ञान नैसर्गिकीची समज आणि अनुभवाच्या अध्ययनाच्या व्यवस्थापनात विशेष पूर्णता द्यावीत.

अभ्यास:

शैक्षणिक आणि तंत्रज्ञानिक क्षेत्रातील खूपच अभ्यास करणे आवश्यक आहे. तुम्ही प्रयोगशाळेत, लॅबमध्ये, प्रकल्पांतर्गत विज्ञानिक संशोधन करून तंत्रज्ञानातील आपल्या कौशल्ये विकसित करू शकता.

प्रशिक्षण:

तंत्रज्ञानिक क्षेत्रातील प्रशिक्षणांच्या माध्यमातून आपल्या कौशल्यांची वाढवणी करणे महत्वपूर्ण आहे. इसरोने विविध प्रशिक्षण कार्यक्रमे आयोजित केलेल्या आहेत, ज्यामुळे तुम्ही तंत्रज्ञानातील नवीनतम विकासांची आणि तंत्रज्ञानातील नवीनतम तंत्रे समजू शकता.

अनुभव:

तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात अनुभव संचयन करणे आवश्यक आहे. तुमच्या अनुभवातील काम, प्रकल्पे, संशोधन, आणि योगदान योग्यतेच्या दिशेने आहेत हे तुम्ही सिद्ध करू शकता.

सहभागिता:

इसरोमध्ये काम करण्यासाठी तुम्हाला टीममध्ये सहभागी व्हायला आवश्यक आहे. तुम्ही इतर सदस्यांसह सहयोग करण्याच्या क्षमतेची विकसित करण्यात आनंद घेऊ शकता.

अद्यतनसाठी सक्षमता:

तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रातील नवीनतम विकासांची माहिती आणि प्रगतीसाठी सदैव सक्षम राहणे महत्वपूर्ण आहे.

आत्मविश्वास आणि संघटनेची क्षमता:

शात्रज्ञ म्हणजे अध्ययन, संशोधन, आणि समस्यांच्या निराकरणाच्या क्षमता असणे, आत्मविश्वासाची आवश्यकता आहे. संघटनेची क्षमता ही तुम्हाला विविध टीमसह सहभागी होण्याच्या संदर्भात मदत करेल.

कौशल्य विकसित करणे:

शात्रज्ञ म्हणजे समस्यांच्या निराकरणाच्या कौशल्यांची आवश्यकता आहे. अनुभवांच्या माध्यमातून संशोधन करण्याच्या क्षमतेची विकास करण्यासाठी विशेष प्रक्रिया किंवा विद्यमान प्रक्रियांचा संशोधन करा.

सर्वात महत्वाचं, तुम्ही आपल्या लक्ष्याच्या प्रती दृढतेने राहयला हवं. या कोठरपणे परिश्रम केल्यास, तुम्ही शात्रज्ञ म्हणू शकता.

आपल्या देशात दक्षिण भारतात थीरुअनंतपुरम येथे Indian Institute of Space Science and Technology (IIST)* कॉलेज. Deemed University असलेले हे स्वायत्त कॉलेज आहे.  Department of Space, Government of India यांच्या कक्षेत येते. या कॉलेजची स्थापनाच अंतराळ संशोधन, इसरो साठी तज्ञ मनुष्यबळ उपलब्ध व्हावे यासाठी झाली आहे. इथे पदवी घेतली की इसरोत नोकरी पक्की! कारण इथे पदवीधर झाल्यावर *First Right to Employ* हा इसरोचा असेल हे आधीच लिहून घेतले जाते. हे सरकारी कॉलेज असल्याने अन्य इंजिनिअरिंग कॉलेज पेक्षा येथे फी माफक आहे. 

अधिक माहितीसाठी कॉलेजची वेबसाईट iist.ac.in पहावी.